'ถังดับเพลิง' เลือกแบบไหนปลอดภัยที่สุด!

ประเภทของเพลิงไหม้

1. เพลิงไหม้ประเภท A (Ordinary Combustibles) เกิดจากเชื้อเพลิงธรรมดา ๆ หรือของแข็งที่ติดไฟง่าย ซึ่งเราอาจจะรู้จักกันอยู่แล้ว เช่น กระดาษ ไม้ ผ้า ขยะแห้ง พลาสติกบางชนิด ฟาง ปอ ด้าย นุ่น ฯลฯ มักพบตามอาคารบ้านเรือนทั่วไป และสามารถดับได้ด้วยน้ำเปล่า
2. เพลิงไหม้ประเภท B (Flammable Liquids) เกิดจากเชื้อเพลิงที่เป็นของเหลวติดไฟ เช่น น้ำมันทุกชนิด แอลกอฮอล์ ทินเนอร์ ยางมะตอย จาระบี ก๊าซติดไฟ ฯลฯ พบได้ตามโรงงานผลิตเชื้อเพลิง และปั๊มน้ำมัน ซึ่งพวกนี้จะลุกไหม้เมื่อมีออกซิเจนอยู่โดยรอบ ดังนั้นถ้าจะดับไฟ ก็ต้องทำการตัดออกซิเจนในอากาศโดยรอบนั่นเอง
3. เพลิงไหม้ประเภท C (Electrical Equipment) เกิดจากอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น มอเตอร์ เครื่องใช้ไฟฟ้า ตัวแปลงกระแสไฟฟ้า สายไฟ ปลั๊กไฟ สวิตช์ ฯลฯ ที่ยังมีกระแสไฟฟ้าไหลเวียนอยู่ ซึ่งเป็นเหตุให้เกิดความร้อนสูง ถ้าอุปกรณ์พวกนี้ชำรุด ก็อาจทำให้เกิดเพลิงไหม้ ดังนั้นจึงต้องตัดระบบไฟฟ้าก่อนทำการดับไฟ
4. เพลิงไหม้ประเภท D (Combustible Metals) เกิดจากโลหะที่ติดไฟได้ อย่างพวกไทเทเนียม อะลูมิเนียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม มักพบได้ตามห้องทดลองหรือห้องปฏิบัติการ และไม่สามารถดับด้วยน้ำเปล่า
5. เพลิงไหม้ประเภท K (Combustible Cooking) เกิดจากน้ำมันที่ใช้ในครัว ไขมันสัตว์ หรือแม้แต่ของเหลวที่ใช้ในการประกอบอาหาร ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงที่พบได้ในครัวเรือน ร้านอาหาร ห้องอาหาร เป็นต้น 

ประเภทถังดับเพลิง

1. ถังดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง (Dry Chemical Extinguishers) ส่วนใหญ่ตัวถังจะเป็นสีแดง บรรจุผงเคมีแห้งและอัดก๊าซไนโตรเจน ที่สามารถระงับปฏิกิริยาเคมีของการเกิดเพลิงไหม้อย่างมีประสิทธิภาพ ราคาประหยัด เหมาะกับเพลิงประเภท A, B และ C (ขึ้นอยู่กับผงเคมีแห้งภายใน โปรดอ่านฉลากบนตัวถัง) ซึ่งถังดับเพลิงประเภทนี้ฉีดแล้วจะเป็นฝุ่นผงฟุ้งกระจาย
2. ถังดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2 Extinguishers) จะบรรจุก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ฉีดออกมาจะเป็นไอเย็นคล้ายน้ำแข็งแห้ง ช่วยลดความร้อนของเพลิงไหม้ และดับไฟอย่างมีประสิทธิภาพ ราคาประหยัด เหมาะกับเพลิงประเภท B และ C ส่วนใหญ่เป็นถังสีแดง และมีน้ำหนักมาก
3. ถังดับเพลิงชนิดน้ำ (Water Extinguishers) ส่วนใหญ่ถังเป็นสีเงินหรือฟ้า และใช้กับเพลิงประเภท A เท่านั้น ภายในบรรจุน้ำธรรมดาและก๊าซ เหมาะกับการติดตั้งใช้งานภายในอาคาร บ้านพัก ที่อยู่อาศัย
4. ถังดับเพลิงชนิดโฟม (Foam Extinguishers) ส่วนใหญ่ถังเป็นสีเงิน มีหัวฉีดยาวกว่าหัวฉีดของถังดับเพลิงประเภทอื่น ๆ เหมาะกับเพลิงประเภท A และ B ห้ามใช้ดับไฟฟ้าหรือเพลิงประเภท C โดยเด็ดขาด เพราะตัวถังสามารถนำไฟฟ้าได้ ซึ่งภายในบรรจุน้ำผสมโฟมเข้มข้น เมื่อฉีดออกมาจะเป็นฟองโฟมปกคลุมเชื้อเพลิง ทำให้เพลิงขาดออกซิเจนและดับในที่สุด
5. ถังดับเพลิงชนิดน้ำยาเหลวระเหย (Clean Agent) แต่ก่อนตัวถังจะเป็นสีเหลือง และภายในถังจะบรรจุสารฮาโลตรอน (Halotron) แต่เนื่องจากสารดังกล่าวส่งผลเสียต่อชั้นบรรยากาศ เลยถูกยกเลิกไปแล้วเปลี่ยนมาใช้สารพวก HFC-236fa แทน ทำให้ตัวถังเปลี่ยนมาใช้สีเขียว เพื่อบ่งบอกว่าเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและผู้ใช้งาน แถมยังไม่ทิ้งคราบตกค้าง และไม่ก่อให้เกิดความเสียหายต่ออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อีกด้วย
6. ถังดับเพลิงชนิด Wet Chemical เหมาะกับการดับไฟประเภท K หรือเพลิงไม้จากน้ำมันที่ใช้ในการประกอบอาหาร ไขมันสัตว์ ตามร้านอาหาร ห้องอาหาร ครัว โรงอาหาร ซึ่งภายในถังจะบรรจุสารดับเพลิง Potassium Acetate